لبخند زیبا معمولا یکی از مهمترین مواردی است که توجه همگان را به خود جلب می‌کند بنابراین کاملا طبیعی است که از بد رنگی دندان متنفر بوده و بدنبال سفید کردن دندان ها باشیم. دندان‌ها معمولا با مرور زمان تغییر رنگ می‌دهند و این امراز زیبایی لبخند در چهره کم می‌کند. عوامل متعددی وجود دارند که رنگ دندان ها را تحت تاثیر قرارداده و موجب زردشدن آن‌ها می‌شوند. این عوامل معمولا به دو دسته، عوامل خارجی و عوامل درونی دسته‌بندی می‌شوند. مجموعه وسیعی از عوامل بهداشتی دیگری وجود دارد که ممکن است موجب زردشدن رنگ دندان ها شود.
هیچ فردی با دندان‌های کاملاً سفید به دنیا نمی‌آید. در واقع ژنتیک درجه رنگ دندان هر فرد را به طور دقیق تعیین می‌کند. دندان برخی از افراد به طور طبیعی کمی تیره‌تر از سایر افراد است. علاوه بر این با بالا رفتن سن، رنگ دندان‌ها نیز کمی تیره‌تر می‌شوند.
عواملی مانند عدم رعایت بهداشت دهان و دندان ها، ژنتیک، استعمال دخانیات، پوسیدگی دندان یا مرگ پالپ دندان، تغذیه، مصرف برخی از داروها و بالا رفتن سن فرد از دلایل تغییر رنگ در دندان ها هستند.
برای رفع زردی و بد رنگی دندان های راهکاری مختلفی می تواند وجود داشته باشد اما لازم است دندانپزشک وضعیت دندان ها را بررسی کند و بهترین راهکار را اعمال کند.
انواع بد رنگی دندان
برای ایجاد یک تغییر واقعی در رنگ دندان، لازم است که میزان تأثیر بد رنگی دندان را بدانید. شما احتمالاً ملاحظه کرده‌اید که رنگ دندان‌ها هر لحظه تغییر می‌کند، اما نمی‌توان علت آن را تشخیص داد. اصولاً 3 نوع زردی وجود دارد:
بد رنگی دندان از بیرون بسیار رایج می‌باشد. این زمانی روی می‌دهد که لایه‌های بیرونی‌تر دندان (مینای دندان) به‌وسیله‌ی چیزی‌های لکه‌دار می‌شوند.
دندان‌ها همچنین از داخل به بیرون نیز می‌توانند زرد شوند. وقتی‌که ساختار درونی دندان‌ها (در عاج) تیره‌تر یا مایل به زرد باشند این امر روی می‌دهد. این نوع از زردی «بدرنگی درون اندامی» نامیده می‌شود.
ترکیب هر دو عامل. امکان اینکه شما دچار دو گونه‌ی زردی بیرونی و درونی باشید وجود دارد، زیرا هر دو نوع باهم قابل‌جمع می‌باشند و تضادی با هم ندارند.
دندانپزشک علت بد رنگی را تشخیص خواهد داد تا مشخص نمایید که چه فرایند (فرایندهای) بر روی دندان مؤثر می‌باشند.
عوامل تاثیر گذار در بد رنگ شدن دندان ها
لکه‌های بیرونی در بد رنگ شدن دندان ها
گاهی ممکن است روی مینای دندان، لایه‌سخت و لایه بیرونی دندان‌هایمان لکه‌های زرد را مشاهده کنیم. از آن جایی‌که مینای دندان سخت‌تر از استخوان است، بنابراین ممکن است به‌راحتی تغییر رنگ داده و زرد شود.
شیوه‌زندگی هر فرد اولین دلیل تغییر رنگ و زردشدن دندان ها است که از بین آن‌ها، سیگارکشیدن، نوشیدن قهوه و چای و مصرف تنباکو از همه بیشتر تاثیرگذار هستند.
جای تعجب نیست که مصرف غذاها و نوشیدنی‌های تیره‌رنگ از جمله: کولا ، سس تیره و میوه‌های خشک مانند انگور، زغال‌اخته و انار موجب تغییر رنگ دندان ها می‌شود.
مصرف غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی به مینای دندان آسیب رسانده و موجب می‌شوند. کروموژن (ماده رنگزا) راحت‌تر به سطح دندان‌ها می‌چسبد. نانین، ترکیب بسیار تلخ موجود در چای، موجب می‌شود کروموژن‌ها راحت به مینای دندان بچسبند.
لکه‌های درونی در بد رنگ شدن دندان ها
این نوع تغییر رنگ در ساختار درون دندان‌ها رخ می‌دهد. وقتی عوامل مختلفی موجب تغییر شفافیت مینای دندان وعاج زیرین دندان شود تغییر رنگ درونی در دندان رخ می‌دهد.
داروهای متعددی وجود دارد که می‌توانند موجب تشکیل لکه‌های درونی شود. مصرف آنتی‌بیوتیک های تتراسایکلین قبل از8 سالگی و درحالی‌که دندان‌های کودکان در حال رشد است موجب تیره‌شدن رنگ دندان های آن‌ها می‌شود.
داروی ضدعفونی تجویزی کلرهگزدین در دوران بزرگسالی که برای شستشوی دهان و درمان التهاب لثه استفاده می‌شود می‌تواند موجب تغییر رنگ دندان ها شود. داروی ضد آکنه مینوسیکلین و همچنین تتراسایکلین رنگ دندان ها را تغییر می‌دهند. شیمی‌درمانی نواحی سر و گردن و مصرف داروهای شیمی درمانی نیز موجب لکه‌دار شدن دندان ها می‌شود. شایان ذکر است که حتی مصرف برخی داروهای رایج مانند آنتی‌هیستامین، آلبوترول و داروهای فشارخون نیز موجب زردشدن رنگ دندان ها می‌شوند.
مصرف بیش از حد فلوراید نیز برای رنگ دندان ها مضر است. فلوروسیس به حالتی گفته می‌شود که در آن رنگ دندان ها به دلیل مصرف بیش از حد فلوراید زرد می‌شود. این مشکل بیشتر در مناطقی که مردم آن از آب چاه مصرف می‌کنند رخ می دهد. آب‌چاه حاوی مقدار زیادی فلوراید طبیعی است و در نتیجه مصرف زیاد آن باعث زردی دندان ها می‌شود.
درمان‌های دندانپزشکی نیز ممکن است موجب زردشدن رنگ دندان ها شود. برخی کارشناسان بر این باورند که بسیاری از مواد دندانپزشکی خصوصا آمالگام که برای پرکردن دندان ها استفاده می‌شوند می‌توانند باعث زردی دندان ها شوند. (به‌ویژه مواد حاوی سولفید نقره‌رنگ خاکستری)
علت‌های دیگر در بد رنگ شدن دندان ها
عوامل دیگری چون ژنتیک، افزایش سن و سلامتی نیز ممکن است موجب بد رنگی دندان ها شود.
ژنتیک اولین و مهمترین علت تغییر رنگ دندان ها است. دو عارضه ژنتیکی وجود دارد که موجب نازک شدن مینای دندان و اختلال در رشد مینای دندان شده و منتهی به تغییر رنگ و زرد شدن دندان ها می‌شوند. برخی افراد بیشتر درمعرض عارضه تغییر رنگ دندان قرار دارند. گاهی اوقات رنگ زرد دندان ها مانند رنگ پوست و رنگ چشم مادرزادی بوده و باعث می‌شود رنگ دندان های یک فرد به‌طور ذاتی با رنگ دندان‌های دیگران متفاوت باشد.
معمولا با افزایش سن ضخامت مینای دندان کمتر شده و این امر کمک می‌کند رنگ دندان ها تغییر کنند. این امر گاهی منجر به حساسیت دندان می‌شود. تولید بزاق و مصرف فلوراید بهترین راه پیشگیری از نازک شدن مینای دندان است. بنابراین 2 بار مسواک زدن با خمیردندان حاوی فلوراید در طول روز و نوشیدن آب حاوی فلوراید می‌تواند به درمان زردی دندان کمک کند. اگر مبتلا به خشکی دهان هستید برای پیشگیری از نازک شدن مینای دندان بهتر است به متخصص دندانپزشک مراجعه کنید.
اختلال در سلامتی نقش مهمی در تغییر رنگ دندان ها دارد. گاهی‌اوقات تب بالا در سن پایین باعث زردشدن دندان ها می‌گردد. زری شدید در دوران نوزادی ممکن است علت دیگر تغییر رنگ دندان ها باشد. بیماری کم‌خونی مدیترانه‌ای ممکن است موجب زردشدن دندان ها و سایر اختلالات دندانی شود.
درمان زردی و بد رنگی دندان‌ها
اگر دارویی مصرف می‌کنید که تغییر رنگ دندان ازجمله عوارض جانبی آن دارو است، در این رابطه از دندانپزشک خود سؤال کنید همچنین برای بررسی هرگونه نشانه‌ای از آسیب‌دیدگی رادیوگرافی دندان را در طول معاینات خود انجام دهید.
اگر قبلاً دندان‌هایتان تغییر رنگ داده و مسواک زدن فایده‌ای نداشته است، راه‌هایی وجود دارد که به خلاص شدن شما از این مشکل کمک می‌کند.
لمینت
لمینت لایه‌های هم‌رنگ دندان هستند که سطح دندان را پوشانده و موجب تغییر شکل و زیبایی دندان ها می‌شوند. از آن جایی‌که در این روش حجم بسیار کمی از دندان تراشیده می‌شود بنابراین هیچ آسیبی به دندان‌های قوی و سالم وارد نخواهد شد. به‌عبارت دیگر در لمینت دندان ها حجم بیشتر دندان‌های بیمار دست نخورده باقی می‌ماند. دندانپزشک معمولا سعی می‌کند رنگ لمینت دندان بیمار تا جایی که امکان دارد با رنگ دندان های دیگر بیمار مشابه بوده به‌طوری که کسی متوجه نشود که بیمار از خدمات دندانپزشکی زیبایی استفاده کرده‌است.
روکش دندان
یک روشی که بیشتر دندانپزشکان برای از بین بردن و رفع زردی رنگ دندان ها (خصوصا دندان‌های جلو) استفاده می‌کنند روکش دندان است. با این روش رنگ دندان های زردشده با رنگ مابقی دندان ها یکدست می‌شود. این روش شبیه به روکشی است که معمولا بعد از عصب کشی دندان انجام می‌شود با این تفاوت که بیشتر جنبه زیبایی دارد.
لیزر کردن
امروزه بسیاری از متخصصین دندانپزشکی با کمک لیزر اقدام به سفید کردن دندان‌ها می‌کنند. در این روش با کمک ژل مخصوص و لیزر و در عرض تقریبا1 ساعت تغییر رنگ دندان های بیمار اصلاح می‌شود.
سفیدکردن دندان
بسیاری از دندانپزشکان برای رفع زردی دندان و لکه دندان ها که ناشی از مصرف قهوه و یا تنباکو است خدمات دندانپزشکی حرفه‌ای را ارائه داده و دندان‌ها را سفید می کنند. اگر رنگ دندان شما کمی تیره‌تر از رنگ دندان های طبیعی شما باشد می‌توانید با سفید کردن دندان (بلیچینگ) رنگ دندان هایتان را یکسان کنید.
برای پیشگیری از بد رنگی دندان چه کار باید انجام داد؟
- در صورت امکان از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های خاص خودداری کنید
- آب بنوشید
- رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان
از اینکه تا انتها مقاله اصلاح بد رنگی دندان با ما همراه بودید سپاس گزاریم. برای کسب اطلاعات بیشتر و اخذ نوبت از دکتر آرمان صالحی از طریق راه های ارتباطی با ما همراه باشید.